Het tv-programma ‘B&B Vol Liefde’ scoorde in de zomer van 2023 hoge ogen. Het concept van mensen met een Bed & Breakfast in het buitenland die een nieuwe partner zoeken, bleek een schot in de roos.
Tantraman Walter
Een van de deelnemers was Walter, een man die zich met spiritualiteit (in het programma ook wel uitgesproken als spiruwaliteit), waaronder tantra, bezighoudt.
Walter heeft een B&B in Frankrijk en kreeg daar dus verschillende potentiële partners op bezoek die kennismaakten met zijn manier van het leven. Hierbij viel de term ‘tantra’ regelmatig en dat zorgde voor de nodige nieuwsgierigheid bij kijkers.
In het veld van tantra-aanbieders merkten we dat doordat de bezoekersaantallen van de website TantraWijzer ineens opvallend stegen. Daarnaast werden verschillende collega’s uit het tantraveld, waaronder ikzelf, benaderd door de media. Of we toch eens konden uitleggen wat tantra nou precies is.
In radio-uitzendingen van Radio Noord-Holland en Radio M Utrecht en in een video-reportage van RTV Utrecht (met beelden) deed ik een poging om dit in een paar minuten uit te leggen. In onderstaande blog besteed ik er nog wat meer woorden aan.
NB Luister je liever naar een podcast in plaats van een tekst te lezen? Dan vind je hier een bijpassende aflevering van Tantra aan de Keukentafel.
Knuffelen, dansen en schudden
Eerst even terug naar het tv-programma. Want wat zagen we daar nou eigenlijk aan ‘tantra’ voorbijkomen?
We zagen bijvoorbeeld dat Walter graag knuffelde en dat ook langer deed dan de meeste mensen gewend zijn. De kreet acht tellen! werd een bekende uitspraak die indertijd zelfs tijdens de boksles van mijn partner Remi werd geroepen, op het moment dat de bokszak geknuffeld mocht worden.
Verder hield Walter van dansen, nodigde hij de deelnemende vrouwen af en toe uit om het lichaam los te schudden of om alle emoties er eens lekker uit te schreeuwen. Tevens vielen er regelmatig termen (levensenergie, zonnevlecht) die we ook in tantra gebruiken. Het ‘pendelen’ of werken met een wichelroede is geen tantra, maar ook dat zagen we voorbijkomen.
Overigens was Walter niet de enige tantraliefhebber in het programma, ook bij deelnemer Joy viel op het gegegeven moment het t-woord…
Wat is tantra?
Voor mensen die bekend zijn met tantra, was al het geknuffel, gedans, geschud of gepraat over energie in je lichaam van Walter en zijn vrouwen niet echt schokkend. Echter, uit de reacties en persiflages op sociale media bleek wel dat het bij veel kijkers het nodige aan gegniffel, hilariteit en hier en daar ook irritatie opriep. Maar er werd blijkbaar óok een nieuwsgierigheid aangewakkerd: wat is tantra nou precies?
Omdat tantra veel verschillende kanten en stromingen kent, is het niet makkelijk om deze vraag te beantwoorden. Maar ik doe een poging.
Klassieke tantra
Tantra is van oorsprong een spirituele levensbeschouwing, met overeenkomsten met hindoeïsme en boeddhisme maar ook met yoga.
De oorspronkelijke tantra is waarschijnlijk zo’n 1500 jaar geleden in India ontstaan. Vanaf die tijd zijn er in ieder geval geschriften gevonden en die geschriften vormen de basis van deze klassieke tantra. Er waren en zijn vele (sub)stromingen, met allemaal zo hun eigen geschriften.
Het uiteindelijke doel van klassieke tantra is om te komen tot een staat van ‘verlichting’ of ‘bevrijding’. Of eigenlijk moet ik het anders zeggen: we zijn allemaal ten diepste altijd al verlicht en vrij, maar bij vrijwel iedereen komen daar al heel vroeg in het leven laagjes of sluiers overheen te liggen. Hierdoor voelen we er weinig of niets meer van of alleen op bijzondere momenten zoals bijvoorbeeld tijdens een intense vrijpartij, bij de geboorte van een kind of tijdens het gebruik van een prettige drug.
In een verlichte of bevrijde staat-van-zijn voel je rust, ontspanning, acceptatie en aanwezigheid. Je natuurlijke levensenergie stroomt zonder blokkades door je lichaam en je voelt je helemaal verbonden met alles en iedereen om je heen. Het idee dat je een afgescheiden ‘ik’ bent, verdwijnt steeds meer en uiteindelijk heb je nauwelijks of geen storende gedachten of dramagedoetjes meer. Er is vooral berusting, overgave en een gevoel van ultieme vrijheid, ongeacht de omstandigheden waarin je je bevindt.
Tja, wie wil zich niet altijd zo voelen?
Voor vrijwel iedereen op dit pad is dit niets iets wat van de ene op de andere dag ontstaat, maar net als yoga en het boeddhisme kent tantra allerlei technieken om stapje voor stapje in die richting te gaan. Denk aan verschillende vormen van meditatie (zowel rustig op een kussentje zittend, als meer actief), visualisatie, ademhaling, het gebruik van mantra’s en rituelen. Kenmerkend voor tantra is dat je je lichaam hier bewust bij inzet, zowel het fysieke lichaam als het energielichaam. Wel doe je bij klassieke tantra het grootste deel van deze technieken op jezelf, dus niet in contact met iemand anders. Activiteiten zoals knuffelen, dansen of emoties eruit schreeuwen kom je in de geschriften van de klassieke tantra ook niet echt als techniek tegen.
Hoewel nieuwkomers bij tantra vaak als eerste aan ‘iets met seks’ denken, kent klassieke tantra maar een paar meditaties of rituelen die daar mee te maken hebben en die zijn alleen bedoeld voor de vergevorderde beoefenaars. De traditie zegt dat je eerst heel veel andere meditaties moet doen, voordat je het werken met energie via seks mag toepassen. Leraren erkenden indertijd al dat seksuele energie erg krachtig is en dat er zorgvuldig mee moet worden omgegaan!
Beoefenaars van klassieke tantra hadden in het verleden trouwens altijd een leraar van wie ze de technieken uit de geschriften leerden. Zonder de uitleg van een leraar zou een leerling maar bar weinig begrijpen van deze geschriften.
Neo-tantra
In het westen is vanaf ongeveer het jaar 1900 een eigen variant van tantra ontstaan. Een aantal onderdelen van die klassieke tantra kwam vanuit India deze kant op, waaronder in ieder geval de onderdelen die met seksualiteit te maken hadden. Het idee dat spiritualiteit, lichamelijkheid en seksualiteit helemaal konden samengaan, was in een hoofdzakelijk christelijke samenleving voor sommige mensen nogal interessant en prikkelend…
Deze westerse vorm van tantra wordt neo-tantra genoemd en deze is in de loop van de vorige eeuw beïnvloed door allerlei new age stromingen. Denk bijvoorbeeld aan intens ademwerk, emotioneel lichaamswerk, dans, aanraking, massage, het werken met consent of het spelen met mannelijke en vrouwelijke energie.
Jezelf vrijer maken in intimiteit en seksualiteit werden belangrijke onderdelen van neo-tantra en alle oefeningen waren vanaf het begin voor iedereen beschikbaar. Dit in tegenstelling tot de klassieke tantra waar je alleen toegang tot de technieken kreeg als je een initiatie van een leraar had ontvangen en waar voor de seksuele meditaties dus heel veel jaren ervaring nodig waren.
Neo-tantra is niet of nauwelijks gebaseerd op oorspronkelijke geschriften en maar weinig beoefenaars hebben een vaste leraar. Hierdoor is er een hoop meer vrijheid in wat je doet.
Al met al is dat wat wij als kijker in ‘B&B Vol Liefde’ aan tantra te zien kregen, maar een piepklein deel van (neo-)tantra. Misschien dat voor Walter tantra veel méér omvatte, maar dat dat buiten beeld bleef. Dat kan zijn eigen keuze zijn geweeest, maar het kan natuurlijk ook dat alles wat te ‘ingewikkeld’ leek voor de gemiddelde kijker, niet meegenomen werd in de montage.
Wat kan tantra bieden?
Na de vraag ‘wat is tantra?’ kan natuurlijk nog een andere vraag opkomen: waarom zou je aan tantra doen?
Tantra als diepgaand spiritueel pad is volgens mij voor een kleine maar groeiende groep mensen interessant. Er zijn intussen genoeg mensen die al ervaring hebben met bijvoorbeeld boeddhisme, meditatie of non-dualiteit en voor wie de term ‘zelfrealisatie’ bekend is. Een deel van hen zal vrij gemakkelijk de stap naar tantra kunnen maken en ontdekken hoe het lichaamsgerichte aspect hier helemaal verbonden is met het spirituele.
Het is trouwens heel mooi dat sommige stromingen uit de klassieke tantra de laatste jaren voor een grotere groep mensen toegankelijk zijn geworden doordat verschillende wetenschappers bewaarde geschriften van het Sanskriet naar het Engels zijn gaan vertalen. Alexis Sanderson en Christopher Wallis zijn twee van hen.
Voor wie met de spiruwaliteit van tantra niets kan, blijft er in de vorm van neo-tantra toch nog een hoop te beleven over. Want ja, wie wil nu niet…
* minder in het hoofd zitten en meer in het lichaam voelen
* oprechte contacten met andere mensen hebben
* fijne, liefdevolle vormen van intimiteit en seksualiteit ervaren en
* zich energiek én ontspannen voelen.
Neo-tantra kan je hier zeker bij helpen.
Tantra = uit je comfortzone
Het feit dat al het knuffelen, dansen, schudden en praten over zonnevlechten de nodige hilariteit en ongemak bij kijkers opriep, maakt duidelijk dat tantra voor de meeste mensen enigszins (of enorm) buiten hun comfortzone valt.
Maar hé, was er niet die uitspraak dat de magie van het leven juist net buiten de comfortzone te vinden is?
Tegelijkertijd moet ik toegeven: langer knuffelen dan je gewend bent, ís in het begin inderdaad even ongemakkelijk. Schaamteloos losgaan tijdens het dansen of bij het losschudden van je lichaam, zeker als je daar ook nog geluid bij maakt, kan inderdaad gênant voelen. En een aanraking of massage helemaal laten binnenkomen waarbij je misschien wel moet huilen of opwinding begint te voelen: daar voelen veel mensen in het begin inderdaad schaamte of terughouding bij.
Maar… als je al dit soort dingen vaker doet, ga je je steeds vrijer voelen en kan je zeker door dat ongemak en die schaamte heen gaan. Vervolgens kun je dan een hoop nieuwe dingen gaan ervaren.
Als begeleider van tantragroepen heb ik intussen al zo vaak een wonder zien gebeuren: de gespannen gezichten van deelnemers aan het begin van een workshop en de zachtheid, ontspanning en verwondering die een aantal uur later te zien en te voelen is.
Ten volste voelen: IK LEEF!
De kracht van tantra is dat het je – als het goed is nét een beetje buiten je comfortzone – helpt om jezelf te bevrijden van de beperkte versie van jezelf die je waarschijnlijk al vroeg in je leven bent geworden. Hierdoor kan er (weer) heel veel levensenergie gaan stromen.
Hoe je dat merkt? Je gaat meer in je lichaam voelen, je gaat waarschijnlijk meer vreugde ervaren, je hebt meer energie en tegelijkertijd voel je je meer ontspannen. Tevens ga je waarschijnlijk meer kunnen genieten. Bijvoorbeeld van een lekkere maaltijd, een vrijpartij, een wandeling, dansen, masseren, mooie ontmoetingen, maar misschien ook wel van een huilbui of een ruzie.
Al met al helpt tantra je te voelen dat je ten volste LEEFT.
Triggerwarning!
Hier moet ik wel bij opmerken dat tantra niets uitsluit.
Als je meer gaat voelen, kom je van alles tegen. Gevoelens van ongemak en schaamte noemde ik al, maar denk ook aan spijt, angst, verdriet, rouw of boosheid. Bijvoorbeeld over dingen die eerder in je leven gebeurd zijn of dingen die momenteel spelen.
Tantra is dus niet alleen maar lief en leuk, álles wordt meer zichtbaar en voelbaar. Dit betekent dat je voor tantra best wat lef moet hebben. Echter, als het goed is, leert een tantrabegeleider je technieken om steeds beter met alle kanten van het leven om te gaan.
Leven én dood
Hier dien ik nog aan toe te voegen dat tantra niet alleen het leven omarmt, maar ook de dood. Zolang we leven met een (verborgen) doodsangst en we de dood zien als het meest dramatische wat ons kan overkomen, dan zijn we nog altijd niet vrij.
Dit is de reden waarom de langere Intensive trainingen bij Bliss Your Body ook altijd een ritueel rondom sterven en de dood hebben. Dit is een mooie, tantrische manier om jezelf steeds weer te oefenen in werkelijk loslaten, onthechting en overgave.
Want hoezeer we ook van het leven mogen genieten in tantra, we dienen ons ook steeds te realiseren dat alles vergankelijk en sterfelijk is. Als je uiteindelijk voorbij kunt gaan aan de overtuiging dat de dood iets dramatisch en vreselijks is en je het als een feit kunt omarmen, dán pas kun je werkelijk vrij leven.
Hoe kies ik een aanbieder?
Ben jij nieuwsgierig geworden naar tantra maar vraag je je af waar te beginnen?
Wat zoek je?
Onderzoek allereerst voor jezelf waar je naar op zoek bent. Zoek je vooral het spirituele aspect van tantra? Wil je meer ontdekken over andere vormen van seksualiteit? Wil je uit je hoofd komen en meer in je lichaam gaan voelen? Wil je vooral eens een tantramassage uitproberen of wil je tantra juist breder ontdekken? Wil je het samen doen met een partner of alleen? En wil je voor een groep kiezen of voor een één-op-één sessie?
Enkele tips
Er is van alles mogelijk en op de site van TantraWijzer vind je de nodige tantra-aanbieders. Voel of het taalgebruik en de foto’s van een aanbieder je aanspreken, kijk wat voor soort antwoorden je op eventuele vragen krijgt en vertrouw op je intuïtie. Zet een tantrabegeleider nooit op een voetstuk maar blijf altijd voelen wat voor jou wel en niet klopt.
Ben jij vooral nieuwsgierig naar het seksuele stuk van tantra? Weet dan dat er vrijwel geen organisaties in Nederland zijn waar je (zonder partner) in de praktijk kunt leren om ‘tantrische seks’ te hebben. Wel zal alles wat je doet in tantra (ja, dus ook dat knuffelen, dansen en schudden) na verloop van tijd z’n effecten hebben op alle onderdelen van je leven en dus ook op je beleving van seksualiteit. Wel is dit voor de meeste mensen een langere weg. Tantra is dus géén quick fix voor seksuele of andere problemen.
Wanneer beter géén tantra?
Tantra is niet altijd voor iedereen op ieder moment geschikt, zeker niet als je in groepsverband iets wilt doen. Elders op deze pagina lees je een paar waarschuwingen. Lees die door als je voelt dat je twijfelt of dit pad – op dit moment – bij jou past.
Terug naar B&B Vol Liefde
Terug naar Walter en de andere deelnemers van ‘B&B Vol Liefde’. Ik zou het wel leuk vinden om ooit nog eens een reactie van Walter te horen. Natuurlijk zijn we met z’n allen benieuwd of er een blijvende tantra-klik is geweest met een van de vrouwen. Maar daarnaast ben ik oprecht nieuwsgierig naar zijn visie op tantra en wat hij er van vindt dat tantra dankzij hem meer in de belangstelling is komen te staan. Ik ben hem in ieder geval dankbaar!
Vragen?
Heb je vragen, aanvullingen of feedback naar aanleiding van deze blog? Noteer ze hieronder of mail me: wendy@blissyourbody.nl.
Eindelijk eens heel goed uitgelegd. Veel dank