In deel 1 van deze blog-serie over Tantra & Consent legde ik al uit wat consent betekent en wat het Wheel of Consent is. Dat is een model – ontwikkeld door Betty Martin – bestaande uit twee dimensies en vier kwadranten (dienen, aannemen, nemen en toestaan) waarmee je op speelse manier kunt oefenen met elkaar ontmoeten binnen consent.
In die vorige blog stond de dimensie van ‘dienen en aannemen’ centraal. In onderstaande blog gaat het over de andere dimensie: ‘nemen en toestaan’.
Daar waar de dimensie van ‘dienen en aannemen’ voor de meeste mensen als bekend terrein voelt, komt de dimensie van ‘nemen en toestaan’ vaak als een ware eye-opener: aha, dus dit kan en mag dus ook??
Voordat ik hier verder op in ga, eerst nog even iets over de termen ‘dienen en aannemen’. Zoals ik in de vorige blok 1 al schreef, gebruiken veel mensen in de praktijk de termen ‘geven en ontvangen’ in plaats van ‘dienen en aannemen’. Dat is omdat die woorden in onze taal meer gangbaar zijn en gewoon lekkerder klinken. Echter, in feite is het niet correct om deze termen zo te gebruiken. Of nou ja, je kunt ze wel gebruiken, zolang je je maar realiseert dat er in íedere dimensie sprake is van geven en ontvangen. Oók bij nemen en toestaan.
Hoe dat zit? Dat zal zo vanzelf duidelijk worden.
Wheel of Consent: nemen & toestaan
In de dynamiek van ‘nemen en toestaan’ is er opnieuw iemand die aanraking (of aandacht) geeft aan een ander. Echter, deze keer is het ‘kado’ niet voor degene die wordt aangeraakt (zoals dat bij dienen en aannemen zo is) maar voor degene die aanraakt. Oftewel: de wensen van de aanraker (de nemer) staan centraal: diegene mag de ander aanraken voor zijn of haar eigen plezier.
Als mensen dit voor het eerst horen, vindt er soms even een soort van kortsluiting plaats. Wacht even: een ander aanraken voor je eigen plezier? Dat kan toch niet goed zijn? Dat is toch aanranding?
Inderdaad, dat zou het kunnen zijn. Als er geen consent is. Maar dat gaat er als het goed is wél zijn!
Het is duidelijk dat de meeste mensen de dimensie van nemen en toestaan spannender vinden. Het gaat nog sterker over je ja’s en je nee’s. Hoe wil jij een ander aanraken zodat je daar zelf plezier of zelfs genot bij ervaart? En op welke manier wil en kan de ander diens lichaam beschikbaar stellen voor jouw plezier of genot en daar tegelijkertijd in ontspannen?
Deze dimensie is spannender omdat je eerder terecht kunt komen in grensoverschrijdend gedrag. Maar juist daarom is het oefenen hiermee ook zo leerzaam!
3-minuten spel
Laten we het concreter maken aan de hand van opnieuw het 3-minutenspel.
Hierin vraagt de toestaner aan de nemer: hoe wil jij mij de komende 3 minuten aanraken voor jouw plezier?
De nemer neemt de tijd om te voelen hoe hij of zij de ander voor zijn of haar eigen plezier wil aanraken en spreekt dit uit.
De toestaner voelt of deze vorm van aanraking op dat moment passend en oké voelt om toe te laten. Ik raad daarbij aan om altijd minimaal één grens te noemen (bijvoorbeeld: ja, je mag door mijn haren strijken als je dat wilt, maar ik wil niet dat je er hard aan trekt). Als er een totale nee komt van de toestaner, dan voelt de nemer in of er iets anders is wat hij of zij graag wil, waar opnieuw over wordt gecommuniceerd.
Als er een vorm ‘binnen consent’ gevonden is (bijvoorbeeld: je mag inderdaad met je handen en lippen over mijn armen gaan, maar ik wil niet dat je je tong gebruikt), gaan de 3 minuten in en vindt de aanraking plaats.
Mocht er tijdens het aanraken toch iets zijn wat over de grens van de toestaner gaat, dan dient deze dat aan te geven en stopt de aanraking of wordt deze aangepast.
Wie geeft en ontvangt er nu?
Al eerder schreef ik dat er ook bij ‘nemen en toestaan’ sprake is van een gever en een ontvanger. Maar in deze dimensie is dus niet de aanraker de gever en de aangeraakte de ontvanger, maar is het omgekeerd. Degene die het ‘kado’ ontvangt, oftewel de ‘ontvanger’, is hier juist degene die actief is en aanraakt. Diens wensen staan immers centraal. Degene die aangeraakt wordt, stelt zijn of haar lichaam beschikbaar (binnen de eigen grenzen) en is dus op die manier de ‘gever’ van diens lichaam.
Nieuwe inzichten
Enkele inzichten van deelnemers in de rol van nemer:
- Wow, wat vond ik het in het begin moeilijk om van de aanraking die ik gevraagd had écht te genieten. Ik was zo bang dat ik ’te veel’ zou zijn of dat de ander toch niet zijn of haar grenzen zou aangeven. Wat een taboe ligt er toch op mogen genieten van het aanraken van iemand anders.
- Ik dacht altijd dat ik alleen kon genieten van het aanraken van iemand die ik leuk en aantrekkelijk vond. Maar door te oefenen in het ‘nemen’ met allerlei verschillende mensen heb ik ontdekt dat er nog veel meer vormen van genieten zijn. Bijvoorbeeld toen iemand stekeltjes had en ik daar overheen mocht strijken. Of toen iemand een heerlijk zacht vestje aan had waar ik tegenaan mocht liggen. Of de keer dat ik iemands billen stevig mocht vastpakken. Er ging een wereld aan mogelijkheden voor me open.
En enkele inzichten vanuit het toestaan:
- Ik geloof dat ik ’toestaan’ toch het fijnste kwadrant van het Wheel of Consent vind. Als ik mijn grenzen heb aangegeven en weet dat ik ook tijdens het aanraken nog altijd mijn grenzen mag (moet!) blijven aangeven, dan hoef ik alleen maar te ontspannen en kan ik gewoon lekker stiekem genieten terwijl ik helemaal niets hoeft te doen. Sterker nog: in de rol van toestaner mág je niet eens actief worden. Die overgave is voor mij het toppunt van genieten. En dat terwijl het in deze rondes officieel niet eens voor mijn plezier is ha ha.
- Ik vond het in het begin echt moeilijk om te voelen of ik grenzen had. Ik had zo’n grote behoefte aan aanraking, mijn huidhonger was zo sterk, dat ik dacht dat ik álles wel wilde. Maar toen iemand een keer vroeg of hij mijn nek mocht likken, toen voelde ik toch echt een grens. En die heb ik ook duidelijk aangegeven. Strelen in mijn nek oké, maar likken: nee.
Tantra & Consent: 3 tips
Tip 1: In tegenstelling tot de dimensie ‘dienen en aannemen’ ga je met de dimensie ‘nemen en toestaan’ beter niet zomaar oefenen. Je hebt eerst een gedegen introductie en uitleg nodig (die je in iedere goede cursus met Wheel of Consent krijgt) om de plank niet mis te slaan. Zo zouden mensen die eerder in hun leven slachtoffer zijn geweest van (seksueel) geweld onbedoeld gehertraumatiseerd kunnen worden. Bezint eer ge begint dus!
Tip 2: Het is niet voor niets dat een ronde van het 3-minutenspel (in het begin) maar 3 minuten duurt. In die tijd gebeurt er vaak al genoeg leerzaams en voor veel mensen is – zeker bij nemen en toestaan – de spanning ervan dan net goed te dragen. Na een paar keer oefenen kunnen de rondes meestal wel wat langer gaan duren.
Tip 3: Genieten van het aanraken van een andere persoon kent vele dimensies. Betty Martin spreekt in dit kader van de direct route en de indirect route to pleasure. Lees hier vooral meer over in haar boek of op haar website of leer er meer over in een cursus over het Wheel of Consent.
Mooi voor stellen?
Je zou denken dat het Wheel of Consent een ideaal model is voor mensen in een relatie. Inderdaad leert het spelen met de vier kwadranten je van alles wat je vervolgens uitstekend als koppel kunt gebruiken. Zeker de dimensie van nemen en toestaan kan heel verfrissend werken voor stellen bij wie de juice een beetje uit de intimiteit en seksualiteit is.
Toch is het in mijn ogen verstandiger om eerst – los van elkaar of samen – een cursus te doen waar je vooral met ‘vreemden’ oefent. De ontmoetingen zullen uiteraard anders zijn (minder of niet seksueel), maar je kunt de aandacht waarschijnlijk beter bij je eigen proces houden. Ook hoef je dan niet te dealen met opgebouwde patronen die er mogelijk tussen jou en een partner spelen. Geloof me: zonder die patronen gebeurt er al meer dan genoeg in alles wat je ervaart. Tot slot zit het leerzame van het Wheel juist in het oefenen met allerlei verschillende mensen. Zo kun je het gemakkelijkst ontdekken dat je wensen en je grenzen in het contact met andere mensen per moment én per persoon kunnen verschillen. Dit ontdek je een stuk minder wanneer je alle oefeningen steeds met één persoon zou doen.
Kom het zelf ervaren
Over het Wheel of Consent en zeker over de dimensie ‘nemen en toestaan’ is veel en veel meer te vertellen en te ervaren dan in een blog past.
Nieuwsgierig? Doe dan mee met onze cursus Touched by Touch van twee zaterdagen, op 20 september en 18 oktober 2025.
Achtergrondinformatie
* Meer informatie over Wheel of Consent vind je op de website van Betty Martin.
* Hier vind je een recent artikel uit de Guardian waarin het Wheel of Consent wordt genoemd.
* Je kunt ook deze podcastaflevering luisteren waarin je een samenvatting hoort van de gehele blogserie.
Lees verder
In deel 3 van deze blog-serie lees je hoe je via de visie van (klassieke) tantra ook nog voorbij het Wheel of Consent kunt gaan.
