Wat is tantra?

Tantra vergroot je bewustzijn

Wat betekent het woord ’tantra’? 

Letterlijk betekent het woord tantra ‘systeem van spirituele beoefening’. Het verwijst echter ook naar de geschriften (tantra’s). Andere woorden die je voor deze geschriften kunt tegenkomen zijn sutra’s of agama’s.

Als je het woord opsplitst in tan en tra, dan kun je dat vertalen als ‘instrument dat helpt om je bewustzijn te verruimen’ of als ‘methode die wijsheden verspreidt om je te bevrijden van het lijden’.

Tantra verwijst dus naar geschriften, naar het systeem waar het onderdeel van uit maakt en naar de intentie van de beoefening.

Een pad van ontwaken, bevrijding én genieten

Tantra is voor mij een spiritueel pad van ontwaken (bodha) en bevrijding (moksha) waarbij genieten van het leven óok helemaal welkom is.

Met ontwaken wordt bedoeld dat je gaat inzien dat jij in feite niet je ego of je persoonlijkheid bent, maar dat er een diepere (goddelijke) laag in jou is die we ook wel essentie, bron of ware zelf noemen. Op die laag kun je zijn met alles wat er is en ben je met alles en iedereen verbonden. Hier is er dus niet de afgescheidenheid die we meestal vanuit het ego en de persoonlijkheid ervaren. Met bevrijding wordt bedoeld: bevrijd worden van het lijden dat door deze gedachtegang ontstaat.

Er wordt gezegd dat ontwaken heel snel kan gaan: ineens zie je ‘het’. Bevrijding gaat echter over het integreren van dit inzicht in je dagelijks leven en dat is iets wat bij vrijwel iedereen een tijd duurt.

Via tantra kun je uiteindelijk complete bevrijding ervaring in je geest en lichaam. In ieder moment kun je dat wat er is (ook de zogenoemde ‘negatieve’ dingen) omarmen. Je realiseert je dat je niets anders bent dan puur bewustzijn (shiva) in een bepaalde vorm of vibratie (shakti). Deze ware zelf wordt in het Engels ook wel essence nature genoemd. Als je je dit beseft, voel je je als vanzelf verbonden met alles en iedereen.

Een ware tantrika heeft zowel een rust (shiva) over zich als een krachtige, levendige energie (shakti).

Naast moksha (bevrijding) en bodha (ontwaken) heeft tantra ook nog als doel ‘bhoga’, oftewel: genieten van het leven. Daar waar de eerste twee doelen overeenkomen met de doelen van traditionele yoga, is dit derde doel uniek voor tantra.

” Neem de metafoor van een oceaan. De oceaan staat voor het grote bewustzijn dat álles omvat en non-duaal is, oftewel ‘één’. Als mens zijn we allemaal een golf in die oceaan, maar we hebben de neiging om onszelf én anderen alleen maar als losse golven te zien. We zien en voelen dus niet meer die totale oceaan waar we onderdeel van zijn en waarin we allemaal één zijn. Tantra helpt je om je de eenheid weer te herinneren. Zo kom je beetje bij beetje terug bij je true nature (essence nature, ware zelf). “
Paul Muller-Ortega

In non-duale tantra is er dus, in tegenstelling tot sommige andere spirituele tradities, niet alleen sprake van shiva (bewustzijn), maar ook altijd van shakti (energie). Het bewustzijn wordt gezien als iets dynamisch; het transformeert steeds opnieuw en het manifesteert zich in ieder aspect van het gewone, dagelijkse leven. In tantra werken we dus niet alleen met shiva-bewustzijn maar ook altijd met shakti-energie, bijvoorbeeld via actieve meditatie, ademwerk, mantra’s en lichaamswerk. Om deze reden is de term shakta-shaiva tantra in feite een betere benaming dat de traditionele term shaiva tantra. Shakti wordt minstens evenveel geëerd als shiva!

Omarmen van het lichamelijke

De ervaringen van het lichaam en de zintuigen worden in tantra helemaal omarmd.

Voor de meeste mensen in het Westen is tantra vaak als eerste een reis ‘uit het hoofd en in het lijf’. Je lichaam kan meestal een stuk vrijer en opener worden zodat je natuurlijke levensenergie weer kan gaan stromen. Tegelijkertijd mag je je bewust worden van de beperkte blik die je mogelijk op jezelf en je lichaam hebt, namelijk als iets dat afgescheiden is van al het andere. Deze beperktheid kun je door spirituele beoefening overstijgen.

Zo kun je steeds meer gaan ervaren wat je werkelijk bent (je essence nature, puur bewustzijn) en dat dit pure bewustzijn in alles en iedereen zit, óok in jouw lichaam. Dit kan onder andere een nieuwe beleving van je lichaam geven, waarin bijvoorbeeld angst voor ouderdom of de dood verdwijnt. Vervolgens neem je deze staat van zijn als vanzelf mee in alles wat je doet in je dagelijks leven, dus in werk, relatie, gezin en andere bezigheden en kan het daar tot een hele nieuwe dimensie van leven leiden.

Met beide benen in de wereld

Tantra is een spiritueel pad voor householders, oftewel voor mensen die met beide benen in de wereld staan.

Om (in dit leven) tot ontwaken en bevrijding te komen, hoef je je in tantra niet terug te trekken uit het gewone leven en bijvoorbeeld naar een klooster gaan. Tantra is bedoeld voor mensen die werk, relatie en/of gezin hebben en een creatieve bijdrage aan de wereld willen leveren. Dit betekent ook dat in tantra ‘wereldse zaken’ zoals genieten van lekker eten, vrijen, dans en zelfs materiële zaken niet opzij gezet hoeven te worden. Je mag hier ten volste van genieten (bhoga), terwijl je tegelijkertijd ook zonder kan als het er níet is. Verlangens zijn helemaal welkom en tegelijkertijd weet je dat het vervullen van allerlei verlangens nooit het ultieme geluk gaat brengen. Het ultieme geluk is alleen maar te vinden in de berusting van je ware zelf in precies dat wat je in het moment ervaart.
 

Eigentijds vanuit de bron

Tantra en seks

Zeg je tantra, dan denken de meeste mensen dat het iets met seks te maken heeft. Dus hoe zit het daar nu eigenlijk mee?

Tantra erkent seksuele energie als een essentiële levensenergie, maar dat wil niet zeggen dat alles om seks draait. Uiteindelijk draait het daar misschien zelfs helemaal niet om. Binnen bepaalde oude tantrische stromingen was seks soms expliciet onderdeel van de beoefening, maar de details van deze praktijken zijn veelal geheim gebleven. Daarnaast zijn er ook altijd stromingen geweest waar seksualiteit minder of helemaal geen onderdeel was.

In de zogeheten neo-tantra, zoals die in de vorige eeuw in het westen tot bloei is gekomen, had en heeft het verbeteren van je seksleven vaak een belangrijke plek. Echter, ook vandaag de dag zijn er verschillende tantrastromingen en het kan per school verschillen hoeveel nadruk er op seksualiteit gelegd wordt.

Bij Bliss Your Body is het werken met (seksuele) levensenergie vooral een middel op weg naar bevrijding. Bij ons werk je niet doelgericht aan het verbeteren van je seksleven. Wel heeft seksualiteit binnen de langere trainingen een plek, waarbij we vooral naar bewustzijn, ontspanning en verbinding met hart en spirit streven. Ondanks dat het bij ons niet zo vaak expliciet over seks gaat, draagt alles wat je in tantra doet (vergroten van je bewustzijn, ontspanning, dieper ademen, meer in je lijf komen etc.) hoogstwaarschijnlijk bij aan een andere en positieve beleving van seksualiteit. Voor ons is dit een heerlijk bij-effect maar geen doel om hard aan te werken.

En de tantramassages dan?

Als je op internet op ’tantra’ googelt, dan kom je ongetwijfeld ook links naar tantramassages tegen. Dit zijn dan meestal massages waarbij het hele lichaam wordt gemasseerd, soms ook inclusief de geslachtsdelen. De (seksuele) levensenergie in het lichaam kan hierbij sterk gaan stromen.

Het is goed om te weten dat er een grote verscheidenheid aan massages en masseurs is. Sommige masseurs bieden eigenlijk een erotische massage aan en noemen het dan tantra, ook al hebben ze geen tantra-achtergrond. Andere werken vanuit een heldere visie waarbij massage een van de manieren is om de energie (prana) in het lichaam te laten stromen. Denk hierbij aan de Tibetaanse tantramassage en de Kashmirische massage.

Bij Bliss Your Body neemt (tantra)massage niet zo’n belangrijke plek in; de meditaties, de fysieke activering en het spirituele pad staan bij ons centraal. Desalniettemin masseren we regelmatig in workshops omdat het ontspannend is en energie in beweging kan zetten. We doen dit echter meestal zonder specifieke techniek en ook zonder het aanraken van geslachtsdelen.

Heaven or Hell?

Tantra geeft je diepe inzichten in de patronen en blokkades die jou (nog) onvrij houden, maar biedt ook tools om je lichaam en geest (weer) te openen en vrij te maken. Zo kun je de verbinding met het goddelijke en daarmee met je ware zelf steeds sterker gaan ervaren. Dit alles klinkt prachtig en dat is het ook. De ervaring leert echter dat de weg er naar toe niet alleen maar ‘leuk’ is. In tantra kom je álles tegen: zowel je bliss, vreugde en stroming als ook je blokkades, pijn, frustraties en verdriet. Kortom: soms is het heaven en soms is het (even) hell. Stap je in tantra, dan dien je bereid te zijn om de ‘full monty’ te accepteren. Als team bieden we je echter graag een veilige en liefdevolle bedding om deze uitdaging aan te gaan.